Hoofdlijnen

Inleiding

Resultaat
(-/- is een nadeel, + is een voordeel)
De jaarstukken 2022 sluiten met een voordelig resultaat van € 11.395.523. Het geraamde voordelige resultaat na wijziging is € 862.014 waarvan het verloop hieronder wordt weergegeven. Ten opzichte van de begroting na wijziging is dus sprake van een voordelig verschil van afgerond € 10.533.509.

Toelichting op hoofdlijnen

Het totale voordeel van € 10.533.509 wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende afwijkingen (groter dan € 250.000) ten opzichte van de ramingen waarbij is aangegeven of deze incidenteel of structureel zijn.

- In plaats van een geraamde dotatie was een onttrekking aan de pensioenvoorziening voormalige collegeleden noodzakelijk. Dit heeft geleid tot een voordeel van 667.000. De onttrekking aan de pensioenvoorziening is ontstaan door de gestegen rekenrente.
- Bij de tariefberekening van de OZB in het najaar van 2021 voor de Meerjarenbegroting 2022-2025 is rekening gehouden met een lagere ingeschatte WOZ-waardeontwikkeling dan de werkelijke. Daarnaast is een meeropbrengst gerealiseerd door belastingoplegging over voorgaande belastingjaren, een sterkere areaalontwikkeling dan vooraf ingeschat en door een leegstandscontrole. Het OZB voordeel bedraagt in totaal 1.435.000.
- De hogere Algemene uitkering (€ 4.969.000) is ontstaan door de verwerking van de september- en de decembercirculaire. In deze circulaires zitten onder andere een uitkering uit het BTW-compensatiefonds, corona-compensatie, een energietoeslag, compensatie voor de invoeringskosten van de Omgevingswet en bijstelling van de aantallen bij diverse maatstaven.
- Voor de jaarlijkse herziening van de grondexploitaties (GREX) heeft een integrale doorrekening plaatsgevonden op basis van actuele marktontwikkelingen zoals prijspeil-correcties en grondopbrengsten op basis van de grondprijsbrief. Deze ontwikkelingen hebben o.a. gezorgd voor een per saldo voordeel van 3,88 miljoen.
- Ondanks corona zijn de opbrengsten van de toerismebelasting op het normale niveau uitgekomen. Dit leverde extra, niet geraamde opbrengsten toeristenbelasting op. Het voordeel van € 436.000 in 2022 heeft voor het grootste deel betrekking op 2021; dit bedrag is in 2022 geboekt omdat boekjaar 2021 is afgesloten.
- Kostprijsverhogende BTW, de afrekening en voorschotten specifieke uitkering voor de kostenverhogende BTW en verhoging van de bijdrage aan Ataro conform de afspraken in de dienstverleningsovereenkomst (DVO) hebben per saldo geresulteerd in een nadeel van € 389.000.
- Voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne ontvangen wij een vergoeding van het rijk. De vergoeding is gebaseerd op normbedragen. Het saldo tussen het ontvangen normbedrag en geboekte uitgaven laat een voordeel zien van € 357.000. Er vindt geen afrekening met het rijk plaats.
- De financiële ondersteuning van de minima bij het voldoen van de energierekening (energietoeslag) leiden tot een nadeel van € 1.265.000. Hiervoor zijn aanvullende middelen ontvangen via de Algemene uitkering.
-In deze jaarrekening presenteren wij voor Jeugdzorg een nadeel van € 790.000. Wij constateren dat de overschrijding het gevolg is van verschillende ongunstige factoren bij elkaar: stijging van tarieven en kosten in het algemeen, een toename van het aantal jongeren met jeugdhulp en complexe hulpvragen. Sinds Covid-19 zien we een sterke toename van depressie en suiciditeit onder jongeren.
Op dit taakveld is ook een voordeel opgetreden van € 108.000. Deze wordt veroorzaakt door lagere uitvoeringskosten van de regionale sociale diensten en lagere kosten voor enkele maatwerktrajecten.
Dit leidt tot een totaalnadeel van € 682.000.
-  Voor de crisiszorg en jeugdreclassering is een voordeel ontstaan op de geraamde kosten van € 293.000.
Afrekeningen voor een onderdeel van beschermd wonen en een bijdrage aan de stichting Veilig thuis (via de VGGM) laten een voordeel zien van 143.000. Dit leidt tot een totaalvoordeel van 436.000.

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Weerstandsvermogen is de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico's die zich binnen onze gemeente kunnen manifesteren. De weerstandscapaciteit zijn de middelen en de mogelijkheden waarover een gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, wordt de benodigde weerstandscapaciteit (risico's) afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.

                                                               Benodigde weerstandscapaciteit                              5.594.000

De nu berekende ratio duidt op een uitstekend weerstandsvermogen om de risico’s af te dekken.

Corona-effecten

In deze jaarrekening zijn de uitkomsten van het derde jaar van de coronacrisis verwerkt. Dit is ook het laatste jaar dat de corona-effecten in de jaarstukken worden opgenomen. In 2023 verwachten wij geen financiële gevolgen van corona meer. Hieronder geven wij in een tabel de corona-effecten per programma en taakveld.

De verwachte gevolgen van corona waren € 1,1 miljoen nadelig en blijken in deze jaarstukken € 0,3 miljoen nadelig. Een voordelig verschil van € 0,8 miljoen. De grote verschillen lichten wij hieronder toe.

Burgerzaken (taakveld 0.2)
In de algemene uitkering is € 64.000 ontvangen voor het coronaproof houden van de verkiezingen in 2022. Uiteindelijk bedroegen de kosten hiervoor € 33.000.

Overhead (taakveld 0.4)
Hier zijn coronakosten gemaakt voor thuiswerkvoorzieningen en voor maatregelen in het gemeentehuis en de gemeentewerf (o.a. desinfectiekosten).

Cultuurpresentatie cultuurproductie en cultuurparticipatie (taakveld 5.3)
In 2022 zijn subsidies vanwege coronaschade toegekend aan Kunstwerk en het Liemers museum.

Inkomensregelingen (taakveld 6.3)
Voor minimabeleid en schuldhulpverlening werd € 319.000 aan coronaschade geraamd, o.a. vanwege extra uitkeringen. De corona-effecten hebben zich niet voorgedaan. Een afrekening van de TOZO over 2020 is  terugbetaald aan het ministerie (€ 15.000).

Arbeidsparticipatie (taakveld 6.5)
In de algemene uitkering is in de septembercirculaire 2021 € 105.000 beschikbaar gesteld voor coronakosten . Mede door afrekeningen van de RSD over 2020 en 2021 zijn de kosten binnen het reguliere budget gebleven.

Compensatie in de algemene uitkering (taakveld 0.7)
In de september- en decembercirculaire 2022 zijn nog de volgende bedragen voor coronacompensatie aan de algemene uitkering toegevoegd: € 476.000 compensatie inkomstenderving 2021, € 55.000 compensatie meerkosten jeugd en Wmo 2022 en € 25.000 exploitatietekorten sociale werkbedrijven vanwege corona 2022.